Jan Twardowski 
(01.06.1915 - 18.01.2006) 
* * * 
Urodził się 1 czerwca 1915 roku w Warszawa, w rodzinie kolejarskiej, jako syn Jana Twardowskiego i Anieli Marii Konderskiej. W kilka tygodni później jego rodzinę zarządzeniem rosyjskich władz kolejowych zmuszono, jak tysiące innych mieszkańców Królestwa Polskiego, do wyjazdu do Rosji; toczy się przecież pierwsza wojna światowa. Po trzech latach rodzina Twardowskich wróciła do kraju i zamieszkała w Warszawie przy ulicy Elektoralnej. Po ukończeniu szkoły powszechnej mały Janek rozpoczął w 1927 roku dalszą edukację w gimnazjum matematyczno-przyrodniczym im. Tadeusza Czackiego. W 1935 roku uzyskał maturę. Profil szkoły średniej, może dzięki temu że miał znakomitych polonistów, nie przeszkodził Twardowskiemu rozwijać zainteresowań humanistycznych. Na początku 1932 roku nawiązał współpracę z pismem młodzieży gimnazjalnej �Kuźnia Młodych�, w którym zamieścił kilkanaście wierszy, prowadził stałą rubrykę �Poradnik literacki�, drukował też opowiadania, wywiady z pisarzami, artykuły i felietony. Był to ważny etap w jego poetyckim dojrzewaniu, choć poeta bagatelizuje dziś swoje juvenalia. Bezpośrednio po maturze Jan Twardowski rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim; do wybuchu wojny uzyskał absolutorium. Wcześniej, w 1937 roku, nakładem Księgarni F. Hoesicka wydał swój debiutancki tomik wierszy Powrót Andersena. Książka ukazała się nakładzie 40 egzemplarzy i stanowi dziś biały kruk. Jej reprint, wydany w 1999 roku przez LSW, spotkał się z dużym zainteresowaniem. Poeta wysoko ceniący J. Czechowicza (sam o swoim debiucie książkowym tak mówi: "To był tomik bardzo czechowiczowski") wysłał do niego debiutancki tomik. Po wybuchu wojny poeta pozostał w Warszawie i brał udział w ruchu podziemnym. W powstaniu warszawskim walczył na Woli, został ranny, leczył się w powstańczym szpitalu, a po klęsce, jak dziesiątki tysięcy warszawiaków, uczestniczył w popowstańczej tułaczce po okupowanym jeszcze kraju. Przebywał m.in. w okolicach Radomia i tam ostatecznie postanowił, jak świadczy o tym np. jego list do poety Jana B. Ożoga, poświęcić się służbie Bogu i Kościołowi. Pod koniec wojny wstąpił do seminarium duchownego w Czubinie koło Błonia, a w sierpniu 1945 roku wraz z innymi alumnami, przeniósł się do Metropolitarnego Seminarium Duchownego im. Jana Chrzciciela w Warszawie. Jednocześnie rozpoczął studia teologiczne na Uniwersytecie Warszawskim. W styczniu 1948 roku obronił prace magisterską, a w kilka miesięcy później, 4 lipca, został wyświęcony na księdza. Pracę duchownego rozpoczął jako wikary parafii w podwarszawskim Pruszkowie-Żbikowie, gdzie przebywał trzy lata. Z twórczością, zarówno w seminarium, jak i w Żbikowie, nie zerwał. W 1951 roku ksiądz Jan wrócił do Warszawy. Był wikarym w kościele św. Stanisława na warszawskim Żoliborzu, a następnie w kościele Matki Boskiej Nieustającej Pomocy na Saskiej Kępie oraz w kościele Wszystkich Świętych przy placu Grzybowskim. Od 1948 roku pełni też obowiązki prefekta w Pruszkowie w szkole specjalnej i w Koszajcu w domu dziecka, następnie w Warszawie na Woli w gimnazjum im. A. Sowińskiego, a później w liceum im. Św. Stanisława, nazwanym przez Kurię Warszawską Wydziałem Przygotowawczym Wyższego Metropolitarnego Seminarium Duchownego. W 1959 roku został rektorem kościoła sióstr Wizytek i pozostał nim aż do emerytury. Zmarł 18 stycznia 2006 w Warszawie. 
* * * 
Senat Akademicki Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego nadał tytuł doktora honoris causa ks. Janowi Twardowskiemu. 22 kwietnia 1999 r. odbyła się uroczysta ceremonia nadania tego tytułu ks. Twardowskiemu. Ks. Jan Twardowski jest znanym poetą. Jego prace były tłumaczone na wiele języków, a m.in. na: albański, angielski, białoruski, czeski, fiński, flamandzki, francuski, hebrajski, niemiecki, rosyjski, słowacki, szwedzki, ukraiński, węgierski, włoski. Jest laureatem wielu nagród np. Nagrody Literackiej Polskiego PEN-Clubu im. Roberta Gravesa (1980), Medalu im. Janusza Korczaka (1980), Nagrody Fundacji Alfreda Jurzykowskiego (1985), Orderu Uśmiechu (1996), Nagrody Ministra Kultury i Sztuki za twórczość literacką (1997). 
* * * 
Jan Twardowski, ksiądz, poeta, przedstawiciel współczesnej liryki religijnej urodził się 1 czerwca 1915 roku w Warszawie. Uczęszczając do gimnazjum im. Tadeusza Czackiego w latach 1933 — 1935 współredagował międzyszkolne pismo młodzieży gimnazjalnej „Kuźnia Młodych”, jako redaktor działu literackiego. Na łamach gazetki miał miejsce jego debiut poetycki i prozatorski. W 1936 roku złożył egzamin maturalny, a od 1937 roku rozpoczął naukę na wydziale polonistyki w Uniwersytecie Warszawskim. Studia przerwane wojną ukończył w 1947 roku pracą magisterską „Godzina myśli. Juliusza Słowackiego” pisaną pod kierunkiem prof. Wacława Borowego. W czasie wojny był żołnierzem AK, uczestniczył w Powstaniu Warszawskim. W 1945 roku podjął naukę na pierwszym, tajnym kursie Seminarium Duchownego w Warszawie, które ukończył w 1948 roku i 4 lipca przyjął święcenia kapłańskie. Do roku 1959, w którym to objął stanowisko rektora kościoła Sióstr Wizytek i sprawuje je do chwili obecnej, był wikarym w Zbikowie przy tamtejszej Państwowej Szkole Specjalnej, w Warszawie (kościół św. Stanisława Kostki, Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i Wszystkich Świętych), a także prefektem w liceum Sowińskiego i szkole specjalnej w Pruszkowie. W roku 1959 ukazał się jego pierwszy tom zatytułowany „Wiersze” wydany przez Pallottinum w Poznaniu, który otwiera obszerną listę wydań kolejnych tomów poety. Wiersze Twardowskiego są popularne nie tylko w kraju, ale również za granicą, doczekały się przekładu na wiele języków. Jego wiersze gościły na łamach wielu czasopism. W latach 1946 — 1952 i 1957 — 1997 miał miejsce coroczny druk jego poezji w „Tygodniku Powszechnym”. Drukowane były również w : „Akcencie”, „Kulturze”, „Liście”, „Literaturze”, „Nowych Książkach”, a także w piśmie „Poezja”, „Polonistyka”, „Przegląd Katolicki”, Twórczość”, „W Drodze”, „Więź” i w dzienniku „Rzeczpospolita”. Twardowski jest laureatem wielu nagród i odznaczeń. Pierwszą z nich, Nagrodę im. Brata Alberta za wybitne osiągnięcia w dziedzinie sztuki sakralnej, otrzymał w 1978. Jego popularność jako poety jest bardzo duża i wciąż rośnie. Dziś, jako autor poetyckich bestsellerów, jest chętnie wydawany, a przede wszystkim czytany. Ważniejsze wydania : 1937 — Twardowski wydaje pierwszy tomik wierszy „ Powrót Andersena” (Warszawa, F. Hoesick) — wznowienie wydane w 1999 roku przez Ludową Spółdzielnię Wydawniczą, 1959 — wydany zostaje tom „Wiersze” (Poznań, wyd. Pallottium) — do wydania tej pozycji przyczynił się Jerzy Zawieyski, 1970 — nakładem Znaku (Kraków) ukazują się „Znaki ufności” — wznowienie 1971 i 1995 (Znak, Kraków) oraz w 2000 roku łącznie ze zbiorem „niebieskie okulary”. Od tego roku wiersze Twardowskiego są tłumaczone na wiele języków : albański, angielski, białoruski, czeski, esperanto, fiński, flamandzki, francuski, hebrajski, macedoński, niemiecki, rosyjski, słowacki, szwedzki, ukraiński, węgierski i włoski, 1973 — zostaje wydana proza dla dzieci „Zeszyt w kratkę. Rozmowy z dziećmi i nie tylko z dziećmi” (Kraków, Znak) — wydanie drugie poszerzone 1978 (Kraków, Znak). 1979 — nakładem Ludowej Spółdzielni Wydawniczej (Warszawa) w serii Biblioteka Poetów ukazuje się tomik „Poezje wybrane” - wznowienie 1999, 1980 — wydanie „Niebieskich okularów” (Znak, Kraków) — wznowienie 1996 i w 2000 roku łącznie ze zbiorem „Znak ufności”. 1982 — wydanie „Rachunku dla dorosłego” (Warszawa, LSW, wznowienie 1999) 1983 — nakładem Wydawnictwa Literackiego (Kraków) wydany zostaje zbiór „Który stwarzasz jagody. Wiersze wybrane” (wyboru dokonał A. Kaliszewski) (wydanie drugie 1988, wydanie trzecie 1990), 1985 — nakładem (maszynopis powielony) Biblioteki Literackiej „Wiedza” — Uniwersytet Warszawski zostaje wydany tom „Rwane prosto z krzaka”(w 1996 roku tomik wydany przez PIW, Warszawa). W tym samym roku zorganizowana zostaje wystawa „Obraz słowa — wiersze Jana Twardowskiego w fotografii Stefana Figlarowicza — wyboru wierszy oraz oprawy graficznej dokonał S. Figlarowicz (Gdańsk, Gdańska Galeria Fotografii), 1986 — nakładem WAW ukazuje się tom „Nie przyszedłem pana nawracać. Wiersze 1937 — 1985”, wydanie prozy dziecięcej „Na osiołku” (Lublin, KUL) oraz „Nowego zeszytu w kratkę” (Poznań, Pallottinum), 1987 — ukazuje się kolejne wydanie „Na osiołku” (Kraków, Literacka Oficyna Sitowa — technika powielaczowa) oraz nakładem WAW zostają wydane „Patyki i patyczki”, 1988 — wydanie przez Znak (Kraków) „Polskiej litanii” oraz nakładem WAW (Warszawa) komentarzy ewangelicznych „Zapisane w brulionie”. W tym samym roku nagranie : „Utworów wybranych” w wykonaniu autora. Poezja i proza (Edycja Paulińska, Rzym) — dwie kasety, 1989 — krakowska Miniatura wydaje tom „Wiaro malutka. Wybór wierszy i wiersze najnowsze”; nakładem WAW ukazuje się również tom „Sumienie ruszyło”, 1991 — wydany zostaje tom „Nie bój się kochać” (Szczecin, Książnica Szczecińska); Wydawnictwo Nasza Księgarnia wydaje „Uśmiech Pana Boga. Wiersze ks. Jana Twardowskiego ilustrowane przez dzieci Podhala”, 1992 — „Nie martw się” (Szczecin, Książnica Szczecińska) 1993 — „Wiersze” — wybór W. Smaszcz (Białystok, Łuk); „Słowik skowronek. Miniantologia ornitologiczna” (Toruń, Wojewódzka Biblioteka Publiczna i Książnica Miejska im. M. Kopernika); ukazuje się także tom „Wielkie i małe” (Poznań, Parnas); nakładem krakowskiego znaku wydany zostaje „Krzyżyk na drogę” 1994 — WAW wydaje zbiór wierszy „Trzeba iść dalej, czyli spacer biedronki. Wiersze wszystkie 1981 — 1993” — opracowanie A. Iwanowska, 1995 — Krakowski Znak wydaje „Sześć pór roku”, ukazuje się też proza i wiersze „Miłość zdjęta z krzyża” — opracowanie A. Iwanowska (Poznań, Parnas), WAW wydaje „Pewność niepewność, czyli paradoksy, aforyzmy, pytania, złote myśli z wierszy i prozy” — opracowanie A. Iwanowska, nakładem warszawskiej Elipsy ukazuje się „Dzień po dniu” czyli kalendarium na każdy rok z cytatami na każdy dzień. — opracowanie A. Iwanowska, 1996 — Tom poezji „Przed kapłaństwem klękam” (Warszawa, Lumen) 1997 — nakładem Parnasu (Poznań) ukazała się książka „Po wszystkie dni” — wiersze i proza (tematyka eucharystyczna) — książka została wydana alfabetem Braille′a (Laski); przez Instytut Wydawniczy PAX zostaje wydana proza i wiersze dla dzieci „Dwa osiołki” (wybór i opracowanie W. Smaszcz, wznowienie 2000) 1999 — ukazują się dwa tomy „Miłość miłości szuka. Wiersze 1937 — 1998”, które opracowała A. Iwanowska (Warszawa, Poznań : PIW, Księgarnia św. Wojciecha). 2000 — Wydawnictwo Literackie (Kraków) wydaje wiersze i prozę „Elementarz księdza Twardowskiego dla najmłodszego, średniaka i starszego” (opracowała A. Iwanowska) — w latach 2000 — 2001 16 dodruków. Książka zajęła I miejsce w ogłoszonym przez „Rzeczpospolitą” plebiscycie na najważniejsze książki — wydarzenia roku 2000 oraz została ogłoszona Książką roku 2000 przez „Magazyn Literacki”; proza i wiersze dla dzieci „Nie tylko wrona chodzi zdziwiona” (opracowała A. Iwanowska) wydana przez PIW (Warszawa) 2001 — „Przezroczystość. Wybór wierszy” — opracowanie A. Sulimowski (Kraków, Znak); nakładem Ad Oculos (Warszawa, Rzeszów) zostaje wydany zbiór wierszy i prozy „Kalendarz”, ukazuje się też tomik „Uśmiech na gwiazdkę” — proza i wiersze dla dzieci (Warszawa, WAW).
* * *